 | ||||
| (Οιδίπους και Σφίγγα. Gustave Moreau) |
Η ελληνική γλώσσα είναι σίγουρα το χαρακτηριστικό εκείνο που μπορεί να μας κατονομάσει έναν κατ' αρχάς κοινό παρονομαστή. Αλλά ας ξεφύγουμε επιτέλους από το μύθο της αναγκαίας αδιάσπαστης ενότητας και της ομοιογένειας κι ας δούμε τα πράγματα ως έχουν τώρα. Ίσως αυτό να μας ωφελήσει, στα δύσκολα αυτά χρόνια όπου φωτίζονται τα πρόσωπα αλλά και τα προσωπεία.
Όχι... δεν είναι ο εφιάλτης που ξύπνησε αίφνης με την κρίση στον τόπο αυτό. Δεν μας μάτιασαν, δεν μας καταράστηκαν ούτε μας έστησαν κάποια ιδιαίτερη παγίδα. Είμαστε εμείς που πάντα σχοινοβατούσαμε επάνω απ' το χάος αλλά δεν το γνωρίζαμε. Και δεν το γνωρίζαμε γιατί δεν έτυχε να κοιτάξουμε προς τα κάτω. Μόνο που τώρα οι καταστάσεις και οι λανθασμένοι χειρισμοί, μας ανάγκασαν να σκύψουμε το κεφάλι, να κοιτάξουμε χαμηλά και να δούμε το κενό κάτω μας.
Προφανώς η γλωσσική μας συνοχή δεν μπορεί να μας σώσει από το κενό. Υπάρχει τουλάχιστον κάτι άλλο που να μπορεί να ερμηνεύει και να δικαιολογεί εν μέρει έστω το σημερινό χάος; Γιατί πριν πιαστούμε στα χέρια και τα μαχαίρια καλό είναι να σκεφτούμε ξεκάθαρα και έντιμα.
Ζούμε στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία.
Ξεχνάμε όμως πως εδώ γεννήθηκε και η τυραννία.
Ζούμε στη χώρα της φιλοσοφίας και του πνεύματος.
Αλλά και στη χώρα που καταδίκασε το Σωκράτη για τη σοφία του και τον θανάτωσε.
Ζούμε στη χώρα της κωμωδίας του Αριστοφάνη
αλλά και στον τόπο που γέννησε την τραγωδία.
Στην χώρα της ποίησης αλλά και του φθηνού λόγου και του σκυλάδικου.
Ας τα αποδεχτούμε όλα αυτά. Αυτή την χαοτική πραγματικότητα που συνθέτει την ιστορία μας κι ας δούμε παραπέρα.
Η Ελλάδα είναι ένας τόπος ευλογημένος από τη φύση.
Η γέννηση της Ελληνικής γλώσσας και η μακροβιότητα της σύμφωνα με σύγχρονες και έγκυρες επιστημονικές μελέτες οφείλεται στις ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες αυτού του τόπου. Η πλαστικότητα της οφείλεται στο γεγονός ότι το φως του ήλιου φτάνει στον τόπο αυτό πιο καθαρό απ' οποιοδήποτε άλλο μέρος στον πλανήτη. Κοντολογίς είναι ο τόπος και το κλίμα που κάνουν κάποιον Έλληνα και όχι ο Έλληνας που κάνει τον τόπο, ή το αίμα και η μνήμη του όπως ορισμένοι υποστηρίζουν γενικά και αόριστα.
Θα αναρωτηθεί όμως κανείς γιατί αυτές οι ιδανικές συνθήκες δεν δημιούργησαν και έναν μη χαοτικό τρόπο σκέψης; Γιατί τόσα σκοτεινά μυαλά σε μια χώρα τόσο όμορφα φυσικά φωτισμένη; Να' το πάλι το οξύμωρο σχήμα. Γεννημένο κι αυτό απ' την αρχαιότητα σ' αυτό τον τόπο.
Η Ελληνικότητα είναι μάλλον όρος συγκεχυμένος. Βαθιά χαοτικός αλλά και γεμάτος δημιουργική σύνθεση. Δεν θα μπορούσαν ωστόσο να λείψουν ορισμένοι που πιστεύουν στην αδιάκοπη συνέχεια του γένους. Στην μοναδικότητα και την καθαρότητα του παρ' ότι δεν υπάρχουν γενετικές αποδείξεις γι αυτό. Με τα γνωστά εκείνα και τα άλλα, φτάσαμε σήμερα και με συνοπτικές διαδικασίες στα λεγόμενα εθνικιστικά και νεοφασιστικά φαινόμενα. Δεν είμαι όμως σίγουρος ότι είναι τόσο σοβαρά τα πράγματα.
Σίγουρα, σε καμία περίπτωση δεν θα ξαναζήσουμε την άνοδο του φασισμού που οδήγησε στον β' παγκόσμιο πόλεμο. Ζούμε όμως ήδη μια οικονομική τυραννία που οδηγεί κάπου αλλού.
Η ύπαρξη των πολιτικών άκρων στη σύγχρονη Ελλάδα είναι μια ακραία ανοησία. Είναι μια κοκορομαχία φανατισμένων επιδειξιών που έχει ξεσπάσει τη στιγμή που δίπλα γίνεται πραγματικός πόλεμος, με πραγματικές ανθρώπινες απώλειες.
Ο μεγάλος κίνδυνος είναι η φτώχεια που πλανιέται πάνω απο τα κεφάλια μας.
Κι αυτό μας αφορά και μας πανικοβάλει όλους, εξίσου.
 |
| Zhang Dali |
Όλο αυτό το σκηνικό μου θυμίζει ένα δωμάτιο γεμάτο καθρέφτες. Όπου το σύστημα τους έχει τοποθετήσει κατά εκατοντάδες κι εμείς προσπαθούμε μάταια σχεδόν να βρούμε την πραγματική μορφή. Πιστεύω λοιπόν πως η δύναμή μας είναι η ενότητά μας. Μόνο αυτό μπορεί να τους χαλάσει τα σχέδια. Και προκειμένου να μην τα καταφέρουμε, δημιουργούν ένα σωρό τεχνητές ακραίες καταστάσεις και φαινόμενα. Όσο για εμάς, είναι εύκολο να αποπροσανατολιστούμε. Δεν σκεφτόμαστε όλοι μας τόσο πονηρά όσο σκέφτεται η εξουσία.
Τα πολιτικά άκρα μοιάζουν να είναι ένα τεχνητό δημιούργημα και αποτέλεσμα μιας σαθρής πολιτικής δεκαετιών, που με δημοκρατικές επιφάσεις δίχασαν τις ετερόκλητες γενιές των Ελλήνων. Από τους ηλικιωμένους ημιμαθείς του δημοτικού σχολείου μέχρι τους μορφωμένους νέους των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που είδαν και τελικά αποστράφηκαν τα κοινά και τον σύγχρονο πολιτικό κόσμο.
Η ύπαρξη λοιπόν αυτών των ακραίων ή φανατικών-φασιστικών τάσεων είναι ένα φαινόμενο που προκαλείται σκόπιμα και με δόλο απο την κατ' επίφαση δημοκρατία μας δηλαδή απο τη σύγχρονη οικονομική τυραννία που ζούμε. Και πιστεύω βαθιά (αν εξαιρέσω την πλειοψηφία των πολιτικών μας) οτι ο απλός λαός δεν θέλει να είναι διαιρεμένος ή διχασμένος. Δεν πιστεύω οτι θέλει κανείς το κακό του τόπου του ή του συνανθρώπου του. Αυτά είναι κτηνώδη ένστικτα τα οποία δεν συναντάμε στις πλειοψηφίες. Προφανώς όμως υπάρχει μια διαφωνία στη διαδρομή ως προς το δρόμο για το καλό.
Όσο για τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα,ο αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης είναι πλέον μια εύκολη υπόθεση. Δεν χρειάζεται σχεδόν τίποτ' άλλο πέρα απ' τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης. Πραγματικά είναι αρκετό. Το αν ο μέσος πολίτης πιστεύει σε μια κατάσταση και την γενικεύει είναι δική του επιλογή αλλά και έλλειψη κριτικής σκέψης και εμπιστοσύνης.
Εν κατακλείδι η ύπαρξη αυτών των φαινομένων είναι απαράδεκτη, βλάσφημη και σημάδι πολιτικής σήψης. Μην βιαστούμε να μιλήσουμε όμως για κοινωνική αποκτήνωση. Μην ρίχνουμε λάδι σε μια φωτιά που έβαλαν εμπρηστές. Οφείλουμε να λύσουμε αυτό το αίνιγμα ψύχραιμα όσο γίνεται και λογικά.
Όπως απάντησε ο Οιδίποδας στη Σφίγγα.
Για όσους δεν προσέγγισα με την τοποθέτηση μου, θα παραθέσω ένα απόσπασμα της ομιλίας του Γιώργου Σεφέρη κατά την παραλαβή του βραβείου νόμπελ λογοτεχνίας που του παρέδωσε το 1963 η Σουηδική ακαδημία. Τα λόγια των ποιητών μας δεν αμφισβητούνται. Σας θυμίζω επίσης πως ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης ήταν απο τους ελάχιστους διακεκριμένους Έλληνες που κατά την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών μίλησε ανοιχτά κατά του τότε κατεστημένου. Οι περισσότεροι τότε σιώπησαν κι επέτρεψαν σε ένα φαινόμενο που δημιούργησαν προηγούμενες πολιτικές να κρατήσει στο γύψο τη χώρα 7 χρόνια. Η τότε σιωπή όμως ήταν η φωνή της συνενοχής.
Ὅταν στὸ δρόμο τῆς Θήβας, ὁ Οἰδίπους συνάντησε τὴ Σφίγγα, κι αὐτὴ τοῦ ἔθεσε τὸ αἴνιγμά της, ἡ ἀπόκρισή του ἦταν: ὁ ἄνθρωπος. Τούτη ἡ ἁπλὴ λέξη χάλασε τὸ τέρας. Ἔχουμε πολλὰ τέρατα νὰ καταστρέψουμε.
Ἂς συλλογιστοῦμε τὴν ἀπόκριση τοῦ Οἰδίποδα."
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου